Wat bedoelen we met veilig schermgebruik?

Je 8-jarige komt huilend binnen na het gamen of je tiener gedraagt zich anders sinds ze TikTok heeft. Herkenbaar? Online veiligheid is voor veel ouders een puzzel. Het is daarbij handig om te weten dat veilig schermgebruik uit twee hoofdonderwerpen bestaat die beiden belangrijk zijn: sociale veiligheid en ‘criminele veiligheid’.

Wat voor contacten maakt je kind online? En hoe gaan anderen online met je kind om? Dat is waar sociale veiligheid over gaat. Je kunt hierbij denken aan onderwerpen als online pesten, vervelende commentaren, nepnieuws, groepsdruk op sociale media of zelfs grensoverschrijdend gedrag. 

Om hiermee om te leren gaan is het belangrijk dat je kind online weerbaarheid ontwikkelt. Zo leren ze te herkennen wat wel en niet klopt, zelf keuzes te maken en weten wat te doen bij vervelende situaties.

Hoe blijf je online veilig voor mensen die iets kwaads in de zin hebben? Die je op willen lichten, of je data willen stelen? Criminele veiligheid online betekent bijvoorbeeld: sterke wachtwoorden gebruiken, phishing herkennen, voorkomen dat persoonlijke informatie bij de verkeerde mensen terechtkomt, of weten wanneer iemand online verkeerde bedoelingen heeft. Ook privacy speelt een grote rol: welke informatie deelt je kind wel en niet, en hoe zorg je ervoor dat alleen de juiste mensen toegang hebben tot gegevens?

Een peuter van 3-5 jaar heeft vooral begeleiding nodig bij wat ze zien - filters helpen om ongepaste content tegen te houden. Kinderen van 9-12 jaar leren stapsgewijs over privacy-instellingen en het niet delen van persoonlijke informatie. Tieners van 13-18 jaar kunnen te maken krijgen met meer ingewikkelde risico's zoals grooming, cyberpesten of sexting. Elke leeftijd vraagt dus om een andere aanpak van veiligheid. Wat wel voor elke leeftijd geldt, is dat veiligheid altijd hand in hand gaat met openheid en gesprek.

Maak je zorgen? Dat is logisch en normaal. Vrijwel alle ouders worstelen wel eens met online veiligheid. Het goede nieuws: je hoeft het niet alleen te doen. Er zijn veel organisaties die helpen, en stap voor stap leer je je kind om zelf veilige keuzes te maken. Kijk bijvoorbeeld eens bij mediawijsheid.nl

Praten over media is de beste bescherming. Vraag wat je kind online ziet en meemaakt, en leg uit waarom sommige dingen gevaarlijk kunnen zijn – zonder bang te maken. Perfect hoeft niet: het gaat om vertrouwen opbouwen, stap voor stap. Elke open vraag en elk gesprek helpt.

Voor praktische tips per leeftijd kun je ook terecht bij de MediaDiamant. Deze gids helpt je stap voor stap met veilig schermgebruik per ontwikkelingsfase.

Waarom praten over media zo belangrijk is: ‘een sterke relatie is de beste bescherming’

Lees het interview

Wil je verder lezen over de verschillende aspecten van online veiligheid? Hou dan deze website in de gaten voor toekomstige artikelen waarin we hier dieper op ingaan!